Friday 19 July 2013

Hvernig er hægt að verða góður prjónari?

Um daginn sat ég á milli verka og fór þá að hugleiða hvað það væri sem gerði fólk að góðum prjónurum. Ég fann út að það væri auðvitað fjölmargt sem spilaði þar inní. Samt voru sumir þættir mikilvægari en aðrir svona eins og gengur með flest. Ég skellti þessum þáttum á blað og taldi að það væru einkum fimm þættir sem skiptu mestu.



1.      Að prjóna það sem manni finnst gaman að prjóna og að njóta prjónaskaparin

Stundum er sagt að best sé að prjóna stykki með garðaprjóni þegar maður byrjar að prjóna í upphafi. Ekki veit ég hvort það er rétt leið til að verða góður prjónari. Í sannleika sagt held ég ekki. Að minnsta kosti má garðaprjónsprufan ekki vera svo stór að maður missi móðinn eða fari að leiðast of mikið.



Við þurfum auðvitað að læra grunnatriðin þegar við byrjum að prjóna og með garðaprjónsdulunni lærum við að fitja upp, prjóna slétt og fella af. En hin atriðin sem við þurfum að læra er að prjóna brugðið, auka út og svo auðvitað að gera úrötökur. Lítil prufa ætti að duga til að læra þetta. Sniðugasta fyrsta verkefni er kannski húfa þegar öllu er á botninn hvolft því þar koma þessi atriði oftast öll fyrir. Húfa er líka nógu lítil til að maður verði ekki allt of lengi með hana.  En a.m.k., þegar þessi grunnatriði er lærð er allt hægt, líka að prjóna tiltölulega flókin munstur. Það er nefnilega allt auðvelt sem maður kann.



2.      Gott er að prjóna svolítið á hverjum degi
Í prjónaskap eins og öllu öðru er það æfingin sem skapar meistarann. Flestir eru óöruggir þegar þeir byrja á einhverju nýju og prjónaskapurinn er engin undantekning á því. En ef maður prjónar svolítið á hverjum degi æfist maður fljótt. Það þarf ekki nema stutta stund á dag. Jafnvel það að prjóna bara eina umferð eykur á færnina. Það góða við prjóna er að þeir eru svo færanlegir og það fer svo lítið fyrir þeim að maður getur tekið þá með sér hvert sem er. Svo prjónar maður bara þegar tækifæri gefst, í vinnunni, á fundinum, á kaffistofunni, á biðstofunni eða bara hvar sem er. Og að prjóna yfir sjónvarpi er auðvitað bráðsniðugt. Flestir þurfa nefnilega alls ekki að horfa á sjónvarpið, þeim dugar að hlusta.

Hugasðu þér hvað við eyðum oft mörgum stundum lífsins í bið. Væri þeim biðtíma ekki betur varið með prjónana? Einhvers staðar las ég að það tæki fólk 10 þúsund klukkustundir að verða sérfræðingur í öllu mögulegu. Það er því hægt að verða sérfræðingur á einu ári ef maður gerir fátt annað, sem auðvitað er í fæstum tilvikum raunin. En hver stund telur. Korter hér og korter þar, stundum jafnvel klukkustund. Þetta kemur ótrúlega fljótt.

Sjálf byrja ég alla daga á stuttri prjónastund. Í fyrstu kom sú stund til vegna þess að ég var að keppast við að klára flík sem mér lá á. En síðan er þetta orðin mín gæðastund. Ég sest niður, spjalla við bóndann og prjóna stutta stund áður en ég klæði mig og held af stað í vinnu.


3.      Það er frábært að reyna eitthvað nýtt í hverri viku

Lífið er áskorun út af fyrir sig. Með því að prufa sífellt eitthvað nýtt aukum við færni okkar. Á tímum tækniframfara þarf ekki að fara á rándýr námskeið til að læra. Það dugar stundum að kaupa sér eina tækniprjónabók og stúdera hana vel. En það má líka fara á youtube og finna ógrynni myndbanda um allt mögulegt. Þegar myndbandið er fundið finnur maður til prjónana sína, setur myndbandið í gang og byrjar að prjóna. Svo er bara hægt að setja á pásu þegar þarf. Á þennan hátt hef ég lært ansi margt.

Mér finnst sniðugt að skrifa lista yfir allt sem maður vill læra og fikra sig svo eftir honum. Gott er að skrifa jafnóðum niður sniðugura slóðir sem maður finnur svo ekki þurfi að eyða tíma í leit að þeim þegar kemur að því að maður vilji prófa.

En umfram allt mundu að það sem þú prjófar ekki, lærir þú ekki. Það verður enginn sérfræðingur í að lesa sér bara til. Það gerist í rauninni ekkert fyrr en þú prufar.


4.      Garn ætti að nýta eins vel og hægt er
Þegar einu verkefni er lokið er yfirleitt eitthvað garn eftir. Ekki henda því eða pakka því niður. Sniðugt er að nýta það í prufur þegar þú ert að þróa einhverja nýja tækni. Og ekki vera hrædd við að prufa eitthvað nýtt. Flestir komast að því að það er ótrúlega auðvelt að bæta við prjónaþekkinguna.

Við getum svo oft fundið leiðir til að nota prufurnar. Þegar vafrað er um netið má oft sjá flottar borðtuskur og afþurrkunartuskur með fjölbreyttum munstrum. Margar af þessu „tuskum“ eru prufur sem fólk hefur gert þegar það vildi læra ný munstur. Svo er líka hægt að safna þeim og sauma þær seinna saman í teppi, sem þá væri einhvers konar minningarteppi um hvernig þú þróaðist sem prjónari. Sniðugt, ekki satt?

Nú, ef svo ólíklega vill til að það sem þú hefur gert, prufur eða annað er ekki að þínu skapi. Þá er stundum betra að rekja upp og nýta garnið í annað. Það kostar jú stundum æði mikið að kaupa garn og betra er að endurnýta það en að geyma eitthvað uppi í skáp sem maður vill ekki nota.



5.      Mættu í prjónakaffi 

Ef það er eitthvað sem fólk skilur ekki í prjónaskapnum þá er oftar en ekki einhver sem er tilbúinn til að leiðbeina. Á flestum stöðum landsins er að finna stað þar sem konur koma saman og prjóna í svokölluðu prjónakaffi.  Þar er trúlega alltaf hægt að sækja sér bæði aðstoð og fróleik. En einnig fáum við þar það sem er svo óskaplega mikilvæg, félagsskap. Maður er jú manns gaman og við erum flestar miklar félagsverur og líkar vel að vera í hópi með þeim sem deila með okkur áhugamáli.

Og svo er bara að muna það sem máltækið segir að enginn verður meistari í fyrst sinn og þess vegna gefumst við aldrei upp þótt verkefnið sé erfitt því æfingin skapar meistarann. Því fyrr sem maður byrjar að prjóna því fyrr verður maður prjónameistari.


Tuesday 9 July 2013

Garnið frá Hespu

Það er ekki á hverjum degi sem maður skreppur í Borgarfjörðinn til að kaupa sér garn. En ég gerði mér sem sagt ferð þangað fyrir tæpri viku. Í Hespuhúsinu var svo mikið til af fallegu jurtalituðu garni að ég hefði helst viljað taka það allt með mér heim. En það var auðvitað ekki hægt. Ég keypti mér þó meðal annars þessar þrjár hespur til að gera búa til eitthvað verulega fallegt handa sjálfri mér.  

Guli liturinn kemur úr lúpínu, sá rauðbrúni úr möðrurót en í marglitu hespunni eru báðar jurtirnar notaðar og yfirlitað að hluta með indígó.


Það er auðvitað dásamlegt að handleika garnið í svona hespum og minnir mann á gamla daga. Þegar ég var lítil hafði ég það á tilfinningunni að allt garn sem mamma keypti væri í hespum. Ansi oft var ég látin halda hespunum meðan mamma vatt upp hnykla. Mér fannst það ekki gaman.  Seinna þegar ég fór að kaupa garn sjálf og prjóna skellti ég hespunum á stólbak og vatt þær upp þannig. Þá þurfti engan "þræl" til að halda þeim. Í dag notast maður auðvitað ekki við svona fornaldar vinnubrögð ef maður kemst hjá því, heldur skellir herlegheitunum á hesputré og vindur upp með garnvindu. Dokkurnar verða þá bæði fallegar og auðvelt er að vinna úr þeim.


Ég ákvað að gera eitthvað handa sjálfri mér úr þessu fallega garni. Fyrst hugleiddi ég að nota garnið í munstur á peysu en féll frá því og ákvað að gera mér sjal eftir eigin uppskrift og nota þegar ég væri svartklædd, sem ég er ansi oft. Þannig myndu þessir fallegu litir lífga upp klæðnaðinn minn.



Á meðan verið er að hekla sjalið virðist það þétt og ekki mjög ásjálegt. En það breytist þó þegar það er þvegið og strekkt.


Hér er sjalið komið út á snúru. Reyndar er það ekki þarna til að þurrka það heldur eingöngu til að taka þessa mynd. Litirnir koma kannski ekki nógu vel í ljós þar sem umhverfið á bakvið stelur svo mikilli athygli. Eiginlega er litla prufan með betri og réttari litum.


Til samanburðar tók ég svo þessa mynd af sjali sem ég heklaði eftir sömu uppskrift úr einbandi frá Ístex. Græni liturinn í kanti sjalsins er svo líkur grasinu og gróðrinum að hann hreinlega sést varla. 


Uppskriftin að sjalinu kalla ég Blæ. Þeir sem vilja geta fengið hana hjá mér. Uppskriftin er rafræn og kostar 500 krónur. Bara þar fað senda mér póst á prjonauppskriftir@gmail.com

Á síðu Prjónakistunnar á facebook má svo sjá sjalið einlitt prjónað úr kambgarni. Þar eru líka fjölmargar aðrar uppskriftir.




Thursday 4 July 2013

Prjónaferðalag 3. júlí

Fátt er meira gefandi en fá að eyða deginum í góðra vina hópi.  Það fékk ég sko virkilega að upplifa í vikunni. Við í prjónaklúbbnum mínum fórum nefnilega í skemmtilega dagsferð um Bogarfjörðinn og komu við á ýmsum stöðum og hittum fjölmargt skemmtileg fólk.

Ferðin var löngu ákveðin og því vorum við langt frá því að vera öruggar um gott veður. Rigningartíðin í sumar benti svo sem ekki til þess að veðurguðirnir yrðu með okkur. En annað kom á daginn. Það var sól og blíða  og landið skartaði sínu fegursta þegar við lögðum af stað í morgun frá Selfossi og þannig hélst veðrið allan daginn.

Fyrsta stoppið var í Álafosskvosinni. Þar hittist allur hópurinn, þær sem komu úr Reykjavík og við hinar sem komum frá Selfossi. Við vorum sex skruddur sem fórum á tveimur bílum í Borgarfjörðinn. Auðvitað laumuðumst við svolítið inn í Álafossbúðina og keypum smá garn, hvað annað? Þið vitið, það er nefnilega aldrei nóg af því, eða þannig sko. En við stoppuðum þó ekki lengi þarna því við áttum stefnumót við merkilega konu í Borgarfirðinum.


Hálftíma áður en Guðrún í Hespuhúsinu ætlaði að taka á móti okkur vorum við mættar. Hún var búin að vera að undirbúa komu okkar frá því eldsnemma um morguninn. Eftir að hafa heilsað Guðrúnu og Káti fengum við að snæða nestið okkar á stéttinni fyrir framan Hespuhúsið hennar meðan hún lauk undirbúningnum.

Á meðan við borðuðum lagði seiðandi ilminn að vitum okkar. Þvílík dásemd. Þetta var eiginlega göldrum líkast og ekki laust við að maður hugleiddi hvernig pottarnir hafi verið hjá seiðkonum á öldum áður. 


En svo var komið að því að ganga inn í "helgidóminn". Guðrún er einstaklega skemmtileg kona og hafsjór fróðleiks. Hún leiddi okkur í sannleikann um ýmislegt í kringum jurtalitunina og sagði okkur frá jurtunum og efnunum sem hún notar. Aðferðirnar útskýrði hún einnig fyrir okkur. Við vorum alsælar og ákaflega forvitanar og hún var dugleg við að svala þessari forvitni okkar. 


Á eftir fórum við að skoða garnið hennar. Við vorum eiginlega eins og krakkar í dótabúð hjá henni. Garnið sem hún hefur litað er eitthvað það fallegast sem ég hef séð. Litirnir ótrúlegir. Þótt við værum sex prjónakerlur, hver með sinn smekk fundum við allar óteljandi liti sem hentuðu okkur. 


 Já, ég gleymdi að segja ykkur það, að með okkur í ferð voru sex frábærar litlar vinkonur sem auðvitað tóku þátt í öllu með okkur. Þær biðu reyndar rólegar á meðan við hlustuðum á Guðrúnu en fengu að koma inn á eftir til að láta mynda sig. Vinkonur okkar eru prjónaðar eftir uppskrift frá Helene Magnússon. Þið sjáið þær þar sem þær hafa stillt sér upp í hillunum hjá hluta af fallega garninu.

Það var erfitt að slíta sig frá Guðrúnu og öruggt að maður á eftir að gera sér ferð til hennar aftur. En áfram þurfti að halda, við vorum jú rétt að byrja og dagurinn næstum hálfnaður. Það má segja að við höfum verið í hálfgerðri leiðslu þegar við fórum burt með ilminn í vitunum því við keyrðum framhjá afleggjaranum að Hvanneyri og tókum ekkert eftir því fyrr en við okkur blasti forláta brú sem alls ekki átti að vera á leiðinni. Það var því ekki um annað að ræða en snúa við og horfa betur í kringum sig. 

Á Hvanneyri skoðuðum við meira af garni en einnig fullt af flottu handverki. Meðan við mynduðum ferðafélagana okkar var ekki laust við að tveir reffilegir karlar sem sátu fyrir utan og biðu eftir konunum sínum sem voru inni að versla litu á okkur svolítið hissa enda sjálfsagt ekki á hverjum degi sem þeir hitta fyrir miðaldra konur með heimgerðar brúður. Þeir sögðu þó ekkert enda auðsjáanlega kurteisir menn.



Eftir að Matthildur hafði látið mynda sig á póstkassanum og í traktornum við Ullarselið á Hvanneyri var haldið að  Háafelli í Hvítársíðu þar sem geitasetrið er. Við skoðuðum geitur og fengum að knúsa þær eins og við vildum. 


Eitt kiðið var sérlega forvitið um ferðafélagana okkar og skoðaði þær sérlega vel.



Á litlu kaffihúsi á geitasetrinu skoðuðum við ýmsar vörur sem þar er hægt að fá þar. Henni er nefnilega margt til lista lagt sú sem öllu stýrir þar. Hún býr til sápur og krem úr geitafitu og alls konar jurtum. Á eftir fengum við okkur kaffisopa og spjölluðum við eiganda staðarins og fræddumst um geitina og leyndardóma hennar.


En dagurinn var ekki búinn. Við fórum nú að koma okkur nær Borgarnesi. Á leiðinni þangað komum fórum við til Rítu og Páls, danskra hjóna sem bæði reka garðyrkjustöð og vinna alls kyns flott skart úr horni og hrosshári. Það var eiginlega eins og að vera kominn til útlanda að fara til þeirra enda umhverfið þar einstakt.

Þegar við komum í Borgarnes var búið að loka prjónabúðinni, en það var líka allt í lagi því við vorum nú eiginlega komnar með svo mikið af garni að við höfðum ekki þörf fyrir meira í bili. Við fórum því beina leið í Skallagrímsgarðinn og settumst þar í glampandi sól og logni, því ekki blés vindur inni í þessum frábæra garði þeirra Borgnesinga þótt fyrir utan væri svolítil gjóla. Ferðafélagarnir okkar litlu settust upp í tré og viðruðu sig meðan við fengum okkur kvöldmat úr pikknikktöskunum okkar góðu.


Og auðvitað vöktu ferðafelagarnir forvitni ungs fólks sem var þarna í garðinum og fylgdist með úr fjarlægð en þorði ekki að koma of nálægt. Kannski fannst þeim líka skrítnar kerlurnar sem sem sumar hverjar drógu upp myndavél og tóku myndir af fyrirsætunum í trénu. Já þeir eru misjafnir gjörningarnir og stundum skilja kynslóðirnar ekki hver aðra.



Og svo var dagurinn liðinn og við héldum heim á leið. Sælar og glaðar kvöddumst við vinkonur með þeirri vissu að þetta yrði ekki síðasta ferðalagið okkar í sumar, fleiri ævintýri biðu okkar handan við hornið.